زوج درمانی چیست و چه مشکلاتی را پوشش می دهد؟

همه می دانیم که ازدواج سالم تأثیری مثبت بر حفظ سلامتی ذهن و جسم زوج ها دارد. همچنین تأثیر روابط سالم همسران بر رشد کودکان انکارناپذیر است، زیرا پرورش کودکان در خانواده سالم سبب تقویت آنها در مقابل مشکلات روانی و جسمانی میشود و آنان را در عرصه های اجتماعی مانند مدرسه و جامعه محافظت میکند.
اما به خلاف اهمیت انکارناپذیر روابط مطلوب همسران، آمار منتشر شده در جوامع گوناگون نشان از افزایش روند جدایی زوجها دارد، به طوری که طبق آمار های منتشر شده در جوامع و کشورهای مختلف ، سالانه زندگی مشترک درصد قابل توجهی از زوجین، به طلاق میانجامد. نسبت بالای ازدواج های منجر به طلاق نشانگر آن است که روابط زوجها در معرض تغییرات ساختاری قرار گرفته و دستخوش دگرگونی و پراکندگی بسیاری شده است. این امر به نوبه خود میتواند مشکلاتی را در خانواده ایجاد کند و حتی آن را به سمت فروپاشی سوق دهد. بنابراین حفظ و ارتقای روابط خانوادگی، ایجاب میکند تا میزان ثبات و کیفیت روابط زناشویی با ارزیابی مفاهیمی مانند سازگاری، صمیمیت، موفقیت و مفاهیمی از این دست مورد بررسی قرار گیرد.

به همین دلیل زوج درمانی از حوزه های مهم خدمات روانشناسی است.
.روابط بین زن و شوهر به عنوان بخشـی از روابـط خـانوادگی از اهمیت به سزایی برخوردار است. این روابط داراي جنبه هـاي عاطفی،روانی و جنسی بوده و درکلیۀ این زمینه ها آگـاهی و اطلاع زوجها از نقش خـود در ایجـاد یـک رابطـۀ صـحیح و ثمربخش از اهمیت ویژه اي برخوردار است . ایـن مسـأ له کـه یک مرد یا زن بداند در قبال همسر خـود چـه وظـایفی دارد و از عهده اجراي آن ها به خوبی برآید، می توانـد موجبـات تحکـیم پیوند هاي خانوادگی را فراهم آورد و سبب تقویت خـانواده به عنوان سنگ بنـاي اجتمـاع گـردد.واز پیـدایش و تشـدید اختلالات روانی جلوگیري نماید.
گاهی ادامه دادن یک رابطه سخت است. حتی وقتی زوج خیلی خوب با هم تفاهم دارند، استرس و مشکلات روزمره باعث اختلافاتی می‌شوند که حل مسئله را دشوار می‌کند. زوج درمانی زمانی به کار می‌آید که زوج درگیر موقعیتی دشوار شده‌اند و از حل مشکلات بین خود عاجز شده‌اند، زوج احساس سردی می‌کنند، یکی از دیگری فرار می‌کند و در کل رابطه خوبی با هم ندارند.
مشاوره زوجین میتواند هنگامی که ناتوانی در گفتگوی مسالمت آمیزدیده می شود، و یا ناتوان در ابراز هیجان و احساسات خود هستند به کار آید. همچنین زمانی که ناتوانی در مهارتهای لازم برای حل مساله احساس می شود و قدرت طلبی و زورگویی به میان می آید و در کنار همه این موارد، در زمینه روابط جنسی نیز مشکلاتی دیده می شود، برای بهبود روابط و حل این مشکلات زوج درمانی میتواند مفید باشد. دیده شده که مواردی مانند عدم تفاهم و درک همسر، دروغگویی ، خیانت، خشونت و آزار و ناتوانی در مدیریت خشم روابط زوجین را تهدید کرده و آسیب جدی به این رابطه وارد میکند که در موقع زوج درمانی لازم است.
زمانی که با خانواده همسر مشکلاتی را تجربه میکنید و یا به دلایل مشکلات بهداشتی و پزشکی و مواردی مانند ناباروری ، روابط آسیب دیده هستند، بهتر است برای دریافت خدمات زوج درمانی، اقدام شود.
بسیاری معتقدند که فقط وقتیزوج در شرف جدایی و طلاق هستند باید برای زوج درمانی اقدام کنند. ولی باید توجه کنیم زمان بسیار مهم است و مشکلات را نگذاریم کهنه و مزمن شوند و به محض شروع تصمیم به حل مشکلات گرفته شود. درست همانطور که به محض مشاهده یک علامت مانند تب و یا درد متوجه بیماری جسمانی می شویم، در روابط زوجی هم بهتر است که متوجه این نشانه ها باشیم. نشانه هایی مانند:
- آیا یک یا اختلاف غیر قابل حل دارید؟
- آیا در بیان احساسات خود به یکدیگر مشکل دارید؟
- آیا در تصمیم گیری و به نتیجه رسیدن با هم مشکل دارید؟
- آیا اعتماد نسبت به هم را از دست دادید؟
- آیا یک تجربه کاری و استرس در مسیر زندگی روابط شما را متزلزل کرده است؟
- آیا روابط شما شکلی از انتقاد و تحقیر نسبت به هم پیدا کرده؟
و....
پس یادمان باشد هر کدام از این نشانه ها می تواند به ما یادآور وجود یک آسیب در روابط زوجی ما باشد و باید به آن توجه کرد و مورد بررسی قرار دهیم و مانع از رشد بیمار گونه آن شویم.
یادمان باشد گاهی حتی بدون وجود مشکل نیز می توان وارد دوره های زوج درمانی شد. در واقع زوج درمانگر به زوجین جوان کمک می کند تا مهارتهای لازم برای برقراری ارتباط بهتر با هم را یاد بگیرند و تجربه شادی و نشاط در روابط خود را بیشتر کنند.
زوج درمانگر کمک می کند تا شناخت نسبت به خود و همسرتان و نیز رابطه بین خودتان عمیق تر شود. تفاوتها و نیازهای هم را بشناسید و با هم در میان بگذاریدو با رسیدن به این درک احترام بیشتری برای هم قائل شوید.
زوج درمانگر کمک میکند تا خود را دوست داشته باشید و باورهای مثبت و انرژی بخش را به جای باورهای محدود کننده و قضاوتهای نادرست خود قرار دهید. تا رابطه را تقویت و با نشاط کنید. با ترسها و نگرانیهای خود آشنا شوید و با همدلی به هم گوش دهید.و....
اما یک نکته بسیار مهم، اگر به هر دلیلی همسرتان با شما همراه نشود، شما کناره گیری نکنید چرا که حداقل نتیجه برای شما این خواهد بود که به آرامش در سطح فردی دست پیدا خواهید کرد و این آرامش به شما در تصمیم گیری برای زندگیتان کمک خواهد کرد.